Modern klima sistemlerinin icadı, ilk kez 1902 yılında, Amerikalı mühendis Willis Carrier tarafından gerçekleştirildi. Carrier, nem kontrolünü sağlayan bir cihaz geliştirmek için çalışıyordu. Bu cihaz, sanayi tesislerinin havasını kurutmak için kullanılacaktı.
Carrier, soğutucu gazın buharlaştığı bir çevrimle çalışan bir sistem geliştirdi. Bu sistem, nem oranını kontrol etmek için kullanılan bir nemölçer ve sıcaklığı kontrol etmek için kullanılan bir termostat ile birleştirildi. Carrier, ilk klima sisteminin patentini 1906 yılında aldı.
İlk klima sistemleri, sadece endüstriyel kullanım için tasarlanmıştı. Ancak zamanla, klima sistemleri evlerde ve ofislerde de yaygın hale geldi. İlk ev tipi klima cihazları 1920’lerde üretildi ve daha sonra ev tipi klima sistemleri, daha küçük ve daha verimli hale getirildi.
Bugün, klima sistemleri hayatın birçok alanında yaygın olarak kullanılıyor. Klima sistemleri, sıcak yaz günlerinde insanların rahat etmelerini sağlıyor. Ayrıca, klima sistemleri, bilgisayar sistemleri ve elektronik cihazların soğutulması gibi endüstriyel uygulamalar için de kullanılıyor.
Ancak, klima sistemleri aynı zamanda çevresel sorunlara da neden olabilir. Klima sistemleri, sera gazı emisyonlarına katkıda bulunarak küresel iklim değişikliğine neden olabilir. Ayrıca, klima sistemleri, doğru şekilde bakım yapılmazsa, içindeki nemli ortamda küf ve mantar üremesine neden olabilir.
Klimanın Çalışma Prensibi
Klima sistemleri, bir soğutucu gazın buharlaşması ve yoğunlaşması yoluyla çalışan bir termodinamik çevrimle çalışır. Klima sistemi, bir kompresör, bir kondenser, bir buharlaştırıcı ve bir genleşme valfi gibi temel bileşenlerden oluşur.
Klimanın çalışma prensibi, sıvı haldeki soğutucu gazı buharlaştırmakla başlar. Buharlaşma sırasında, soğutucu gaz ısı alır ve ortamdaki sıcak havayı soğutarak ortama serinlik kazandırır. Daha sonra, kompresör soğutucu gazı sıkıştırır ve sıcaklığı artırır. Ardından, sıcak gaz kondenserden geçirilir ve ortamdan uzaklaştırılır. Kondensördeki sıcak gaz soğutulur ve sıvı halde tekrar depolanır.
Sıvı haldeki soğutucu gaz, bir genleşme valfi aracılığıyla tekrar buharlaştırıcıya gönderilir ve buharlaştırıcıda dolaşan havayı soğutmak için kullanılır. Bu şekilde, klima sistemi, sürekli olarak sıcak havayı emerek serin ve temiz hava üretir.
Klima sistemleri, bu şekilde çalışarak iç ortamda istenilen sıcaklığı sağlar. Ayrıca, hava filtreleri gibi diğer bileşenler de havayı temizler ve nem oranını kontrol ederek daha rahat bir ortam sağlar.
Klima Kullanırken Dikkat Etmeniz Gerekenler
- Klimanın filtreleri düzenli olarak temizlenmelidir. Filtreler toz, polen ve diğer partikülleri havadan uzaklaştırarak iç mekan havasının kalitesini artırır. Düzenli bakım yapılmadığında, filtreler tıkanır ve verimliliği düşer.
- Klimanın doğru boyutta olduğundan emin olunmalıdır. Kullanılacak odanın boyutuna göre seçilmelidir. Büyük bir klima, küçük bir odayı soğutmak için gereksiz enerji tüketebilirken, küçük bir klima da büyük bir odada yeterli soğutma sağlamaz.
- Klima ayarları doğru şekilde yapılmalıdır. Sıcaklığı termostat ayarını kontrol ederek ve fan hızını değiştirerek kontrol edebilirsiniz. Ayarları değiştirirken, cihazın doğru çalıştığından emin olun.
- Klima kullanımı sırasında kapılar ve pencereler kapalı olmalıdır. Dışarıdan gelen sıcak hava, soğutma etkisini azaltabilir ve daha fazla enerji tüketimine neden olabilir.
- Klima çalışırken, odanın havalandırılması için perde ve panjurların kapatılması önerilir. Bu, güneş ışınlarının doğrudan içeri girmesini engeller ve daha serin bir iç ortam sağlar.
- Klima filtreleri düzenli olarak değiştirilmelidir. Tıkalı filtreler, klimanın verimliliğini düşürür ve hava kalitesini etkileyebilir.
- Klimanın bakımı düzenli olarak yapılmalıdır. Bu, cihazın ömrünü uzatır ve daha verimli bir şekilde çalışmasını sağlar. Bakım işlemleri, içindeki toz ve kirleri temizleme, fanların kontrol edilmesi, sızıntıların kontrol edilmesi gibi işlemleri içerebilir.
Klima Montajı
Klima Kullanımı Bazı Olumsuz Etkilere Neden Olabilir. İşte Klimanın Olası Zararları
- Kuruluk: Klima, iç mekanlardaki havayı soğutarak nem oranını düşürür. Bu da cilt ve göz kuruluğuna, burun ve boğazda kuruluk hissine ve hatta solunum problemlerine neden olabilir.
- Soğuk algınlığı: Sürekli çalıştığında ve sıcaklık değişimleri meydana geldiğinde, soğuk algınlığı, grip ve diğer solunum yolu enfeksiyonlarına yakalanma riski artar. Bu, özellikle klima filtreleri düzenli olarak temizlenmediğinde, havada bulunan virüs ve bakterilerin yayılmasıyla ilgili bir durumdur.
- Enerji tüketimi: Yüksek enerji tüketimine sahiptir. Bu, faturaların yükselmesine neden olabilir ve aynı zamanda çevre üzerinde de olumsuz etkileri vardır.
- Ses kirliliği: Sürekli çalıştığında gürültüye neden olabilir. Bu, uykuya dalma veya çalışma sırasında konsantrasyonu bozabilir.
- Bakteri ve mantar oluşumu:Filtreleri düzenli olarak temizlenmediğinde, toz, kir, polen ve diğer partiküllerin birikmesine neden olabilir. Bu da, bakteri ve mantarların çoğalmasına neden olabilir. Bu durum, hava kalitesini olumsuz etkileyebilir ve sağlık problemlerine neden olabilir.
- Hava sirkülasyonu: Havayı sürekli olarak dolaştırarak iç mekan havasındaki partiküllerin yayılmasına neden olabilir. Bu, alerjisi olan kişiler için sorun teşkil edebilir.
